ŚWIĄTYNIE
I HISTORIA

O istnieniu parafii oraz świątyni w Osieku w drugiej połowie XIV wieku pośrednio świadczy zapis zawarty w przytaczanym już wcześniej dokumencie z 25 marca 1360 r., w którym to Małgorzata de Wederow zobowiązała nowych właścicieli dóbr Jekelinusa i Heyno Jeskonisa oraz swoich dzierżawców Hanko i Peczko, synów miejscowego sołtysa, do płacenia proboszczowi z Osieka dwu i pół grzywny rocznego czynszu oraz pół grzywny na potrzeby budowlane kościoła. Prawdopodobnie obecny kościół parafialny pw. Chrystusa Króla, jako kościół maryjny, został wzniesiony z kamienia i cegły na przełomie XV i XVI wieku. Po pożarze w początkach XVII wieku został odbudowany w latach 1609 - 1610 roku, przez ówczesną właścicielkę wsi, Helenę von Stosch (z domu von Rothkirch). W 1755 roku do kościoła dobudowano zakrystię. Poważnym uszkodzeniom obiekt uległ w trakcie działań wojennych, w lutym 1945 roku. Całkowita odbudowa świątyni nastąpiła dopiero w latach 1967 - 1969. Świątynia jest jednonawową budowlą zorientowaną o założeniu późnogotyckim z przyporami. Dwuprzęsłowa nawa zwieńczona jest sklepieniem krzyżowym, do której przylega jednoprzęsłowe, prostokątne prezbiterium też nakryte sklepieniem krzyżowym. Do części nawowej kościoła, od południa przylega prostokątna kruchta. Otwory okienne, zamknięte renesansowymi, kamiennymi obramieniami są o wykroju odcinkowym lub prostokątne. Dwuspadowe dachy świątyni pokryte są dachówką ceramiczną. W skromnie wyposażonych wnętrzach świątyni na uwagę zasługują renesansowe kamienne płyty nagrobkowe. Wśród nich wyróżnia się wspaniałe epitafium Nickela von Schwenckfeld i jego małżonki, których przedstawiono w pozycji klęczącej pod krucyfiksem. W okresie powojennym, jeszcze do połowy 2017 roku w świątyni był bardzo skromny ołtarzyk z figurką Chrystusa Króla, który był tylko namiastką wspaniałego ołtarza szafkowego z XV wieku, który po II wojnie światowej został zabezpieczony w składnicy muzealnej w Lubinie, skąd w roku 1948 przekazano go Muzeum Narodowego we Wrocławiu, a który po licznych zabiegach konserwatorskich, od 1995 eksponowany jest na wystawie stałej pt. „Sztuka śląska XIV - XVI.” ​W maju 2016 roku za sprawą księdza proboszcza Wojciecha Skowrona społeczność Osieka postawiła sobie wyjątkowo trudny cel - wykonanie wiernej kopii zabytkowego, gotyckiego ołtarza z około 1495 roku, który kiedyś, jeszcze przed II wojną światową był w kościele parafialnym w Osieku, a który obecnie znajduje się w muzeum Narodowym we Wrocławiu. W ten właśnie sposób parafia chciała uczcić jubileusz 1050-lecia Chrztu Polski. To wielkie przedsięwzięcie było możliwe dzięki ofiarności ponad 240 rodzin z Osieka, Pieszkowa i Lubina, rodziców dzieci, które obchodziły I rocznicę Komunii św. w roku 2016, Róż Różańcowych i samych księży salezjanów z Osieka. Rodzice młodzieży, która w dniu 25 września 2016 r. przyjęła Sakrament Bierzmowania ufundowali mensę ołtarza (stół na którym ustawiony jest ołtarz). Całe przedsięwzięcie wsparła też Fundacja POLSKA MIEDŹ, która na ten cel przekazała dotację w wysokości 50 000 zł. ​Zwieńczeniem żmudnej, wielomiesięcznej pracy było odsłonięcie i poświęcenie ołtarza, który bez wątpienia należeć będzie do najważniejszych elementów sakralnego dziedzictwa naszego regionu. ​W szafie tryptyku zobrazowano rozmowę między Matką Zbawiciela a świętymi, zmarłymi śmiercią męczeńską za wiarę. Maria z Dzieciątkiem na ręku, stojąca na lwie znajduje się między świętymi Katarzyną (z lewej) i Barbarą (z prawej), które depczą swoich prześladowców: Maksencjusza i Dioskura. Na awersach skrzydeł (od lewej) umieszczono wyobrażenie św. Małgorzaty na smoku, dzierżącej pierwotnie oręż zwycięstwa nad złem - krzyż, i (od prawej) św. Doroty stojącej na swym kacie Suprycjuszu odbierającą od chłopca znak prawdziwości wyznawanej wiary - kosz rajskich owoców Szafa tryptyku o wymiarach 150 x 116 x 18 (cm) wykonana jest z drewna jodłowego, a figury z drewna lipowego. ​Uroczystość Ciała i Krwi Pańskiej (Bożego Ciała) w dniu 15 czerwca 2017 r. była wspaniałą okazją do poświęcenia ołtarza, który po pięciu wiekach - w formie wiernej kopii - powrócił do miejscowego kościoła. Mszę Świętą, odprawioną w miejscowej świetlicy, celebrowało czterech kapłanów z Księdzem Inspektorem Jarosławem Pizoniem oraz Księdzem Proboszczem Wojciechem Skowronem na czele. ​Obecny na uroczystościach wójt Gminy Lubin Tadeusz Kielan wyraził swoją wdzięczność ze tę wyjątkową inicjatywę: „Słowa podziękowania kieruję do Czcigodnego Księdza Proboszcza i wiernym Parafii p.w. Chrystusa Króla w Osieku za to, że dzięki Państwa inicjatywie wielu z nas ma możliwość poznania tego wyjątkowo cennego sakralnego zabytku. Tryptyk Świętych Dziewic na co dzień znajduje się w Zbiorach Muzeum Narodowego we Wrocławiu, ale pochodzi stąd, z Osieka i nierozerwalnie związany jest z historią zarówno Kościoła, miejscowości jak i naszego regionu. Teraz w formie jego wiernej kopii powraca do miejsca, w którym został stworzony. Będą mogli się nim cieszyć wierni parafii w Osieku, ale mam nadzieję, że zechcą go obejrzeć także pozostali mieszkańcy naszej gminy. Stanowi on niezmiernie istotny element naszej historycznej i duchowej spuścizny, ale przede wszystkim dowodzi o Państwa identyfikacji i przywiązaniu do miejsca, w którym żyjecie i wychowujecie kolejne pokolenia w duchu chrześcijańskiej tradycji. Niech ta wyjątkowa pamiątka pozostanie dla następnych pokoleń widocznym świadectwem naszej miłości do Boga, niech stanowi zaproszenie do modlitwy, niech będzie znakiem wiary, miejscem zadumy i przyczyni się do głębszego poznania Boga i świata oraz do promocji wartości chrześcijańskich we współczesnym społeczeństwie". ​Na osi świątyni od strony zachodniej znajduje się prostokątna, przechodząca w ośmiobok wieża, przykryta stromym, ostrosłupowym hełmem. Od strony północnej przylega do niej dwupoziomowa kaplica grzebalna, która obecnie pełni funkcję zakrystii, w części górnej, natomiast w dolnej przesklepionej części grzebalnej znajduje się ciekawy barokowy sarkofag z 1722 roku, w którym pochowano Marię Katarzynę von Bibra, z domu von Czettritz (Marien Katharinen von Bibra). Wspaniale wykonany sarkofag stanowi dzieło XVIII wiecznej sztuki sepulkralnej. Wykonany z piaskowca sarkofag jest bogato dekorowany ornamentami roślinnymi i zoomorficznymi, a także elementami heraldycznymi oraz inskrypcjami. Maria Catharina von Czettritz und Neuhaus urodziła się w 1655 roku w Waldenburg (Wałbrzych), 13 lub 14 listopada 1669 r. w Świdnicy wyszła za mąż za Zygmunta Henryka von Bibran und Modlau (ur. 26.02.1640 r. w Legnicy - zm. 11 lub 14.09.1693 r. w Rokitkach k/Chojnowa). Z małżeństwa tego urodziło się 18 dzieci, w tym 12 synów i 6 córek oraz 14 wnucząt. Maria Katarzyna von Bibran zmarła miedzy godziną 10, a 11 przed południem w dniu 03.10.1718 r. w Adelsbach (obecnie Struga - wieś w powiecie wałbrzyskim, w gminie Stare Bogaczowice). W południowej części muru okalającego teren byłego przykościelnego cmentarza znajduje się nieco mało czytelny krzyż równoramienny o dość wyraźnych cechach krzyża greckiego. Wykonany jest z piaskowca bez widocznych rytów. Wymiary krzyża wynoszą szer.80 x wys.70 x głęb.? cm. Brak jest danych o dacie oraz okolicznościach jego powstania. Ważną, chociaż nieco zapomnianą postacią historyczną pochodzącą z Osieka jest Daniel Caspar Schwenckfeld (Schwenckfeldius) yon Ossig. Ten ziemianin szlacheckiego rodu był jedną z najbardziej kontrowersyjnych a zarazem fascynujących osobistości okresu Reformacji. Był uczonym, kaznodzieją, pisarzem, a także uduchowionym myślicielem i mistykiem, którego uważa się za głównego inicjatora wprowadzenia reformacji na Dolnym Śląsku, zwłaszcza w księstwie legnicko brzeskim. Po przymusowym opuszczeniu Śląska działał w południowych Niemczech, m.in. w Ulm, Augsburgu, Kempten, Esslingen, Stetten, Kongen oraz w Strassburgu.